Kiedy mowa o rewolucji technicznej, która doprowadziła do powstania współczesnego społeczeństwa informacyjnego, wśród najważniejszych wynalazków wymieniane są komputer i internet. W ich cieniu pozostaje nie mniej ważny i szeroko wykorzystywany przez cywilizację XXI wieku – światłowód. Wynalazek, który zrewolucjonizował transmisję informacji, znajduje coraz szersze zastosowanie w różnych dziedzinach życia, a niektóre z nich bez światłowodu nie mogłyby się rozwijać.
Przewodzenie informacji w światłowodzie możliwe jest między innymi dzięki włóknom specjalnego szkła — kwarcowego, które stanowią jego rdzeń. Każde włókno charakteryzuje się ogromną pojemnością informacji i niesamowitą szybkością ich transferu. Światłowody powodują małe straty informacji i dają możliwość przesyłu ich na duże odległości. Założenie podsłuchu w takim przewodzie jest niemal niemożliwe, toteż informacje przesyłane za jego pośrednictwem są bezpieczne i utajone przed niepowołanymi osobami.
Wszystkie te cechy sprawiają, że światłowody są na szeroką skalę wykorzystywane w telekomunikacji. To dzięki nim możliwe było stworzenie ogólnoświatowego połączenia, biegnącego po dnie Pacyfiku. Światłowód Fiber-Optic Link Around the Globe liczy 28 tysięcy kilometrów i łączy USA, Europę, Bliski Wschód i kraje Dalekiego Wschodu aż po Japonię.
Niezawodność i szybkość przesyłu są szczególnie ważne dla sieci komputerowych, stąd też szerokie wykorzystanie światłowodów w informatyce. Przewody tego typu wykorzystuje się do tworzenia połączeń między centralnym procesorem, pamięcią a urządzeniami peryferyjnymi. To właśnie światłowody tworzą globalną sieć internetową.
Urządzenia przewodzące informacje w postaci światła znajdują także zastosowanie w sieciach lokalnych. Są one szczególnie przydatne w miejscach, gdzie pożar może doprowadzić do niewyobrażalnych szkód. Światłowody nie wywołują iskrzenia, co zapewnia bezpieczeństwo w samolotach i na statkach, gdzie wykorzystywane są do tworzenia lokalnych sieci informatycznych. Omawiane przewody nie powodują zakłóceń elektromagnetycznych i nie są na nie podatne, toteż z ich pomocą tworzony się połączenia telekomunikacyjne wzdłuż linii energetycznych i w sieciach kolejowych. W elektrowniach światłowody są prowadzone wewnątrz kabli energetycznych lub podpinane do nich.
Światłowody wykorzystywane są też w laserowych czytnikach CD i DVD, portach podczerwieni IRDA, wyświetlaczach ciekłokrystalicznych i monitorach CRT.
Trudno wyobrazić sobie współczesną medycynę bez światłowodu, który pojawił się w niej, jeszcze nim zaczęto wykorzystywać go w charakterze łącza telekomunikacyjnego. Już w końcu lat 50 XX w. Harold Hopkins opracował fiberoskop – urządzenie umożliwiające przekazywania obrazu dzięki elastycznym włóknom szklanym. Pierwszy endoskop powstał jeszcze przed wynalezieniem lasera, jednego z dwóch wynalazków — obok szkła kwarcowego — kluczowych dla rozwoju światłowodów. W 1961 r. Elias Snitzer opracował teorię mówiącą, że optyczne włókna jednomodowe są zdolne do przenoszenia światła lasera, co znajdowało zastosowanie w medycynie. Obecnie światłowody wykorzystywane są w endoskopii jako wzierniki pozwalające na obserwacje organów wewnętrznych pacjenta. Przewody znalazły też znaczące miejsce w chirurgii laserowej, gdzie służą jako optyczne prowadnice laserów.
Światłowody wykorzystywane są też w tak zwanej endoskopii przemysłowej. Będąc elementem wzierników, pozwalają na odnajdywanie wad urządzeń technicznych. W ten sposób diagnozowane są między innymi sprężarki, pompy czy turbiny.
Przemysł samochodowy wykorzystuje światłowody na szeroką skalę. Są one obecne w wyświetlaczach i systemach komputerowych, dzięki czemu możliwa jest szybsza transmisja danych. Zaletą światłowodów jest ich niewielki ciężar, co producenci aut wykorzystują do zmniejszenia masy pojazdów.
Światłowody to główne przewody telewizji kablowej, są one łączone w węzły optyczne, od których sygnał telewizyjny jest prowadzony do odbiorników za pomocą kabli koncentrycznych. Urządzeń przewodzących informacje w postaci światła używa się też do podłączenia kamer podczas relacji „na żywo”. Dzięki niewielkiej masie kabli ciężar kamery jest mniejszy a poruszanie nią o wiele łatwiejsze.
Światłowody znajdują także zastosowanie militarne, są wykorzystywane w wyrzutniach rakietowych Patriot do połączenia ich ze stanowiskiem dowodzenia. Światłowód umożliwia też sterowanie na podstawie danych z kamery termowizyjnej pociskami Polyphem do atakowania celów lądowych, powietrznych i morskich.
Światłowody to obok komputerów i internetu jeden z wynalazków XX w., które ukształtowały współczesną rzeczywistości.